Vào sáng ngày 13.12, Hội đồng Lý luận Trung ương đã tổ chức một hội thảo khoa học chuyên đề về mô hình phát triển của tỉnh Bình Dương trong bối cảnh quốc gia đang trải qua quá trình đổi mới. Sự kiện đã thu hút sự tham gia của nhiều giáo sư, tiến sĩ và lãnh đạo đến từ các bộ, ngành Trung ương và địa phương.
Định Hình Bình Dương
GS.TS Nguyễn Xuân Thắng, Ủy viên Bộ Chính trị và Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương, cũng là Giám đốc Học viện Quốc gia Hồ Chí Minh, đã chủ trì buổi hội thảo và chia sẻ quan điểm về Bình Dương. Ông nhận định rằng Bình Dương, mặc dù không phải là một địa phương được phú trù bởi nguồn tài nguyên thiên nhiên hoặc cơ sở hạ tầng chiến lược như cảng biển hay sân bay, nhưng lại thu hút sự chú ý làm “đất lành chim đậu”. Nơi này đã trở thành điểm đến lý tưởng cho nhiều doanh nghiệp cả trong và ngoài nước, là điểm hội tụ của những nhà đầu tư chiến lược.
GS.TS Nguyễn Xuân Thắng tiếp tục nhận xét rằng Bình Dương có sức hấp dẫn đặc biệt đối với nguồn nhân lực có kỹ năng, tinh thần đổi mới và sáng tạo. Đây là một mảnh đất mà người lao động có khả năng khởi nghiệp, ham muốn làm giàu, và sẵn sàng nỗ lực để nâng cao thu nhập, thoát khỏi tình trạng đói nghèo.
Phát triển đột phá
Trong bài phát biểu tại hội thảo, GS.TS. Nguyễn Quang Thuấn, Ủy viên Hội đồng Lý luận Trung ương, đã điểm qua sự phát triển ấn tượng của tỉnh Bình Dương trong suốt 25 năm qua. Quy mô kinh tế của tỉnh này, tính đến cuối năm 2021, đã đạt 408.861 tỉ đồng, gấp 104,3 lần so với năm 1997 (sau khi tái lập tỉnh Bình Dương, Bình Phước), đặt tỉnh này ở vị trí thứ ba trên cả nước, sau TP.HCM và Hà Nội.
GS.TS. Nguyễn Quang Thuấn chia sẻ rằng GRDP của Bình Dương, từ năm 1997 chiếm 1,25% GDP cả nước, đã tăng lên 4,6% vào năm 2015 và 4,9% vào năm 2020. Ông nhấn mạnh mức tăng trưởng GRDP của Bình Dương vượt qua tất cả các chỉ số kinh tế khác, không chỉ đơn thuần là tăng theo phần trăm mà còn là sự gia tăng đáng kể tính bằng lần. Ông liên kết thành công của Bình Dương với mô hình phát triển của các nước mới công nghiệp hóa trong giai đoạn thần lý Đông Á.
Đặc biệt, GS.TS Nguyễn Quang Thuấn nhấn mạnh rằng việc phát triển Khu công nghiệp (KCN) trên địa bàn tỉnh Bình Dương đóng góp lớn vào sự thành công của mô hình phát triển cấp tỉnh. Bình Dương hiện là địa phương có tỷ lệ lấp đầy KCN cao nhất cả nước, với 29 KCN đang hoạt động có tỷ lệ lấp đầy trên 95%. Diện tích đất KCN của Bình Dương cũng đứng đầu cả nước, đạt 12.721 ha, chiếm 25% tổng diện tích KCN miền Nam và 13% tổng diện tích KCN cả nước.
Doanh nghiệp nhà nước đóng vai trò quan trọng
Theo GS.TS Nguyễn Quang Thuần, vai trò chủ đạo của doanh nghiệp nhà nước (DNNN) đã tạo ra tác động lan tỏa, đóng góp quan trọng vào sự phát triển kinh tế xã hội của Bình Dương, đặc biệt trong việc thu hút đầu tư nước ngoài. Một ví dụ điển hình cho sự chủ đạo này là Tổng công ty Becamex IDC, đóng vai trò quan trọng trong việc thể hiện sự chủ đạo của kinh tế nhà nước.
Becamex đã liên doanh với đối tác quốc tế để hình thành Liên doanh khu công nghiệp VSIP tại Bình Dương và mở rộng hoạt động sản xuất kinh doanh đến 13 tỉnh thành trên cả nước. Đồng thời, họ còn liên doanh với Tập đoàn Tokyu của Nhật Bản để phát triển đô thị chất lượng cao, liên doanh với NTT của Nhật Bản trong lĩnh vực viễn thông và công nghệ thông tin, cũng như liên doanh với quỹ đầu tư Warburg của Hoa Kỳ để xây dựng hạ tầng logistics và logistics cho thương mại điện tử.
Theo báo cáo tham luận của Tổng công ty Becamex IDC, quyết định lựa chọn mô hình phát triển phù hợp đã đóng một vai trò quan trọng trong sự phát triển của Bình Dương từ giai đoạn 1996. Sự hợp tác giữa Việt Nam và Singapore thông qua liên doanh khu công nghiệp đã được hình thành với sự đóng góp của Becamex và Sembcorp Singapore, được coi là một cầu nối quan trọng.
Becamex đã học hỏi kinh nghiệm phát triển công nghiệp của Singapore, không chỉ trong lĩnh vực cơ sở hạ tầng, mà còn trong việc xúc tiến thương mại, mở rộng hệ thống tiếp thị và đặc biệt là công tác cải cách thủ tục hành chính. Điều này đã dẫn đến việc xây dựng Ban quản lý Khu công nghiệp (KCN) đầu tiên trên cả nước.
Báo cáo tham luận của Becamex IDC còn khẳng định rằng, học hỏi từ Singapore, Becamex nhanh chóng xây dựng hệ thống tiếp thị toàn cầu, trở thành cầu nối và đóng góp tích cực vào “chiến lược ngoại giao liên thành phố” của tỉnh Bình Dương. Hệ thống tiếp thị và thu hút đầu tư nước ngoài của Becamex IDC đã mở rộng từ Châu Âu, Mỹ, Canada, Nhật Bản, Hàn Quốc,… trở thành cầu nối để Bình Dương kết nghĩa với nhiều thành phố trên thế giới như Eindhoven, Hà Lan; Yamaguchi, Nhật Bản; Deajeon, Hàn Quốc.
Chuyển Đổi Chiến Lược: Bước Nhảy Vọt của Bình Dương Về Mô Hình Phát Triển Đô Thị Thông Minh
Phát biểu tại hội thảo, ông Nguyễn Hoàng Thao, Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy Bình Dương, chia sẻ về quá trình chuyển biến nhận thức, quan điểm, và chủ trương của tỉnh đối với mô hình phát triển. Thông qua các kỳ đại hội Đảng bộ tỉnh, ông thấy rõ sự năng động và sáng tạo của Bình Dương, đôi khi dẫn đầu trong việc thực hiện đường lối chung của cả nước. Tuy nhiên, ông nhấn mạnh rằng tỉnh luôn hướng về mục tiêu tổng quát của cả nước, thể hiện sự đồng lòng và thắng lợi trong việc thực hiện chiến lược Đảng về công nghiệp hóa và hiện đại hóa đất nước.
Ông Nguyễn Hoàng Thao đặc biệt nhấn mạnh bước tiến đáng kể từ Đại hội 9 tỉnh (2010), khi Bình Dương chuyển đổi nhận thức và quan điểm, hướng tới phát triển đô thị. Ông chia sẻ về việc thiết lập mô hình thành phố thông minh, đạt được thông qua những bước đi vững chắc.
Bình Dương đã xây dựng Đề án thành phố thông minh Bình Dương vào năm 2016, tạo ra khung nền cho mô hình 3 nhà (nhà nước – nhà doanh nghiệp – nhà trường), và quy hoạch Vùng thông minh Bình Dương, mở đường cho hệ sinh thái khởi nghiệp.
Chủ trương chiến lược của tỉnh, theo ông Nguyễn Hoàng Thao, tập trung vào việc thu hút đầu tư trong và ngoài nước, cùng với việc phát triển các khu công nghiệp. Đây không chỉ là một quyết định chiến lược có tính xuyên suốt mà còn là đặc điểm cơ bản của mô hình phát triển kinh tế của Bình Dương.
